Wiązownica-Kolonia w województwie świętokrzyskim – niegdyś miejsce nauki i lokalnych
spotkań mieszkańców. Dziś to niemal centrum kultury i tradycji z nową energią do
działania. Drewniana szkoła z 1909 roku, będąca świadkiem wielu pokoleń, otrzymała
nowe życie dzięki zaangażowaniu Stowarzyszenia Dolina Kacanki.

Skarbnica historii i tradycji
Odrestaurowana Stara Szkoła nie tylko zachowała swój unikalny, zabytkowy charakter, ale również zyskała zupełnie nową funkcję. W jej wnętrzach odbywają się obecnie warsztaty kaligrafii, pisania gęsim piórem, ręcznego czerpania papieru, a także prezentowane są wystawy starych fotografii oraz narzędzi związanych z ginącymi zawodami. To miejsce edukuje, inspiruje i łączy pokolenia.
Dawna szkoła różni się od obecnej nie tylko wyglądem ale też sposobem funkcjonowania. Odwiedzający poprzez udział w warsztatach mogą poczuć się jakby przenieśli się w czasie o 100 lat wstecz. Dla najlepszych czeka odznaka “wzorowy uczeń”. Wszyscy natomiast mogą usłyszeć dźwięk starego dzwonka “wołającego na lekcję lub przerwę”.

Misja, która łączy ludzi
Stowarzyszenie Dolina Kacanki od lat działa na rzecz integracji i aktywizacji mieszkańców regionu. Jednym z kluczowych celów organizacji jest przywracanie wartości miejscom, które kiedyś tętniły życiem – takim jak właśnie stara szkoła w Wiązownicy-Kolonii.
Dzięki determinacji, wsparciu społeczności oraz różnorodnym projektom, udało się zabezpieczyć budynek i stworzyć przestrzeń do warsztatów, wystaw i spotkań. Jednak nadal potrzebne są dodatkowe środki i zaangażowanie, by kontynuować tę misję” – mówi Jacek Piwowarski, prezes Stowarzyszenia Dolina Kacanki.
Cechą działaczy społecznych jest to, że zależy im na jakiejś konkretnej sprawie i przez to podejmują działania, które realnie poprawiają życie mieszkańców. Dzięki temu do małej wsi Wiązownicy -Kolonii przyjeżdżają ludzie z różnych krajów a sama organizacja otrzymuje wyróżnienia za swoje działania. Stowarzyszenie bierze aktywny udział w Europejskich Dniach Dziedzictwa. W 2021 otrzymało wyróżnienie od Narodowego Instytutu Dziedzictwa za wyjątkowe podejście do rewitalizacji i promocji starych szkół.
To wszystko sprawia, że mieszkańcy mogą być dumni z miejsca, z którego pochodzą co ma istotny wpływ budowanie lokalnej tożsamości.

EKO FESTYN – edukacja i zabawa w duchu ekologii
Jedną z najważniejszych inicjatyw stowarzyszenia jest EKO FESTYN, organizowany nieprzerwanie od 2013 roku. To wyjątkowe wydarzenie, które łączy radość wspólnego świętowania z konkretnym działaniem na rzecz ochrony środowiska. Program festynu zgodnie założeniami obejmuje m.in.:
- zbiórkę elektrośmieci,
- konkursy o tematyce ekologicznej,
- degustację regionalnych potraw.
Dzięki temu festyn nie tylko integruje lokalną społeczność, ale również inspiruje mieszkańców do prowadzenia zrównoważonego stylu życia.
Tour de Kologne w Wiązownicy Koloni
Tour de Kologne – to rajd rowerowy organizowany przez Stowarzyszenie Dolina Kacanki. Osobom, które biorą w nim udział umożliwa odkrywanie malowniczych krajobrazów i historycznych miejsc wokół Wiązownicy Kolonii.
“Wydarzenie oferuje nie tylko sportową rywalizację, ale także atrakcje dla całych rodzin, w tym konkursy, degustacje lokalnych potraw i okazję do podziwiania piękna Doliny Kacanki.” – mówi Maria Swatek – wiceprezeska Stowarzyszenia Dolina Kacanki.
O Stowarzyszeniu
Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej „Dolina Kacanki” powstało 18 kwietnia 2013 roku w Wiązownicy-Kolonii a jego celem jest aktywizacja mieszkańców.
Obecnie to dynamiczna organizacja pozarządowa, której misją jest budowanie przyjaznej przestrzeni do życia, działania i wspólnego rozwoju. Dąży do tworzenia silnej społeczności obywatelskiej, opartej na lokalnych zasobach i współpracy między różnymi sektorami życia publicznego.
Organizacja nie zawęża się tylko do jednej wioski, ale swoim zasięgiem obejmujemy całą Dolinę Kacanki, która zasługuję na lepsze poznanie, a co za tym idzie zachowanie jej unikatowych walorów.
Opis sytuacji problemowej:
Głównym problemem w funkcjonowaniu Stowarzyszenia jest brak nowych rąk do pracy. Sytuacja uległa pogorszeniu w związku z ogólnopolskim kryzysem demograficznym i migracjami do dużych miast, innych części kraju lub za granicę.
Obecnie Wiązownica-Kolonia liczy 440 mieszkańców. Według danych portalu „Polska w liczbach” w latach 1998-2021 nastąpił spadek liczby mieszkańców o ok. 21,4%. Około 57,3% mieszkańców jest w wieku produkcyjnym. 21,8% to osoby w wieku przedprodukcyjnym (dzieci / młodzież). Natomiast 20,9% mieszkańców to osoby w wieku poprodukcyjnym.
Liczba osób w wieku nieprodukcyjnym przypadająca na 100 osób w wieku produkcyjnym jest wyższa niż przeciętnie w województwie świętokrzyskim i w Polsce.
Sytuacja ta utrudnia pozyskanie potencjalnych wolontariuszy i rąk do pracy. Eko Festyn organizowany przez Stowarzyszenie cieszy się sporą popularnością a szkoła jest punktem, który skupia lokalną społeczność ale do kontynuowania tradycji potrzeba wciąż młodych ludzi z pasją.
Dołącz do Stowarzyszenia! Bądź tym, któremu zależy!
Podoba Ci się to co robi Dolina Kacanki? Jesteś z Wiązownicy Kolonii lub okolic?
Chcesz pomóc zmieniać swoją okolicę na lepszą?
Jeśli jesteś uczniem, dorosłym lub seniorem, któremu bliska jest idea wolontariatu bądź potrzebujesz ciekawego, konkretnego doświadczenia to umów się na rozmowę z przedstawicielem Stowarzyszenia.
Kontakt
Stowarzyszenie Aktywności Lokalnej „Dolina Kacanki”
Wiązownica Kolonia 90A,
28–200 Staszów
Numer konta bankowego:
02 1090 2750 0000 0001 4785 7326
Bliska Ci jest idea ochrony zabytków nauki?
-Przekaż 1,5% podatku
KRS: 0000402564, Cel szczegółowy: DOLINA KACANKI
O Akademii NGO
Artykuł powstał w ramach projektu: Akademia NGO – dobre prawo dla integracji, realizowanego przez Stowarzyszenie MOST.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej (Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021–2027), obejmuje organizacje z województw: śląskiego, małopolskiego, opolskiego, łódzkiego, świętokrzyskiego i podkarpackiego.
Więcej informacji: www.akademiango.pl
