W życiu każdej organizacji pozarządowej, która osiąga „poważny budżet” przychodzi taki czas, że trzeba podjąć decyzję o tym, czy organizacja będzie zatrudniać w oparciu o umowę o pracę. Ta decyzja nie jest prostą decyzją. Dowiedz się, jakie są plusy i minusy podejmowania współpracy z osobami w taki sposób.
W jakich formach może zatrudniać organizacja pozarządowa?
Organizacja pozarządowa jest jak każdy inny pracodawca. No może nie całkiem, ale o tym zaraz. Dlatego, tak, jak każdy inny pracodawca może zatrudniać w oparciu o popularne zlecenia, umowy o dzieło, umowy o pracę i kontrakty. Wyjątkowość organizacji pozarządowych polega na tym, ze zgodnie z Ustawą o działalności pożytku publicznego i wolontariacie może też współpracować z osobami w oparciu o umowy wolontariackie.
Umowy zlecenia są dobre „na początek” w nowo zakładanych organizacjach. Ta forma zatrudniania sprawdza się też w ego, które maja małe budżety i nie są finansowane w sposób ciągły. Zlecenie pozwala na nawiązanie współpracy na określony czas (np. na 2 m-ce realizacji działań projektowych). Ta czasowość zlecenia i brak większych zobowiązań w stosunku do współpracownika ma jednak dobre i złe strony.
Do plusów zatrudniania w formie umowy zlecenia zaliczamy:
- krótki czas trwania umowy,
- łatwość rozwiązania umowy,
- brak obciążeń dla NGO związanych np. z potencjalnym L4 pracownika.
Z kolei do minusów zaliczamy:
- brak stabilności zatrudnienia personelu, który często szuka możliwości „stałego zatrudnienia”. Osoby, które znajdą taką stałą i dobrze płatną pracę poza organizacją, często rezygnują z dodatkowych zleceń w organizacjach pozarządowych,
- często niższe wynagrodzenie niż to wypłacane za „cały etat”. Wiąże się to z faktem, że zlecenie może zakładać prace np. w wymiarze 16 godzin miesięcznie tj. 1/10 etatu. W przypadku zatrudniania w oparciu o umowę o pracę tak małe cząstki etatu są rzadkością.
Dlatego, jeżeli organizacja:
- prowadzi duże projekty np. unijne,
- regularnie współpracuje z darczyńcami i prowadzi kampanie fundraisingowe,
- prowadzi ośrodki lub inne placówki dla osób potrzebujących,
- działa w obszarze usług społecznych (np. asystentura dla osób z niepełnosprawnością),
rekomenduje się zatrudnianie w oparciu o umowę o pracę.
Jak zatrudniać w oparciu o umowę o pracę?
Aby zatrudniać osoby w oparciu o umowę o pracę należy znać kodeks pracy i na bieżąco śledzić jego aktualizacje. Tych bywa całkiem sporo i dotyczą one aktu głównego oraz rozporządzeń wykonawczych. Jednak, jeżeli organizacja korzysta z pomocy dobrego biura księgowego również w zakresie kadr i płac, wtedy to ono śledzi zmiany w zakresie prawa pracy.
W ogóle, jeżeli organizacja pozarządowa chce mieć stałych pracowników zatrudnionych na umowę o pracę powinna mieć osobę lub biuro księgowe, które będzie się tym zajmowało. Do zadań związanych z zatrudnianiem w oparciu o umowę o pracę należy m.in.:
- Regularne szkolenie pracowników, w tym z zakresu BHP. A organizacje pozarządowe prowadzące projekty unijne powinny też regularnie szkolić z zakresu RODO, równości szans, przeciwdziałania dyskryminacji, zrównoważonego rozwoju i dostępności.
- Wykonanie badań lekarskich niezbędnych do zatrudnienia i badań okresowych.
- Zgłoszenie pracownika do ZUS i regularne naliczanie składek. Co wiąże się z regularną wypłatą wynagrodzenia.
- Prowadzenie akt osobowych pracowników.
- Umożliwienie pracownikowi skorzystanie z L4, co wiąże się z przeliczeniami wynagrodzeń i ew. przeniesieniem wypłaty zasiłku na ZUS, w przypadku dłuższych nieobecności.
- Monitorowanie liczby osób przebywających na urlopach macierzyńskich i wychowawczych.
- Wprowadzenie dodatkowych procedur w zakresie ew. pracy zdalnej.
- Zapewnienie pracownikowi warunków i sprzętu niezbędnego do wykonania pracy.
- Naliczanie i monitorowanie wykonania urlopów.
- Przygotowywanie zaświadczeń i świadectw pracy.
Jak widać, tych głównych obowiązków jest sporo. Drobnych zadań do wykonania jest jeszcze więcej. Dlatego na umowę o pracę warto zatrudniać w sposób świadomy. A taka forma współpracy zaprocentuje stałym zespołem, dla którego organizacja będzie głównym miejscem pracy. Stały zespół zapewni też szybszy rozwój, więcej czasu poświęconego na działania w organizacji oraz lepszą (mam nadzieję) obsługę podopiecznych i darczyńców.