Badania udziału w konsultacjach społecznych osób mieszkających w Polsce pokazują, że te osoby są coraz mniej zainteresowane udziałem w konsultacjach społecznych. Jeżeli chcesz nagłośnić pewien problem w mieście i realizować spotkanie konsultacyjne musisz skutecznie zrekrutować jego uczestników i uczestniczki. Zainteresowanie mieszkańców trudnym tematem i zaangażowanie ich we współdecydowanie wcale nie jest takie proste. Dowiedz się, jak możesz pomóc sobie w procesie rekrutacji.
Dostępność procesów konsultacyjnych
Pierwszym i podstawowym założeniem, które musisz zrobić, aby skutecznie zrekrutować osoby na spotkanie konsultacyjne, jet to, że to spotkanie musi być dostępne. Zgodnie z założeniami ustawy o dostępności oraz dobrymi praktykami dostępność spotkania możesz zapewnić na 3 poziomach:
- architektonicznym,
- informacyjnym,
- cyfrowym.
O ile dostępność architektoniczna jest stosunkowo oczywista. Spotkanie odbywa się w dostępnych dla osób o specjalnych potrzebach pomieszczeniach, to dostępność informacyjna i cyfrowa mogą budzić wątpliwości.
Dostępność cyfrowa polega na tym, że wszystkie używane w Twojej akcji społecznej produkty cyfrowe (np. www, aplikacje) są dostępne tj. spełniają normy WCAG 2.1. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej, to przeczytaj tekst o tym, jak zbudować idealną www dla Twojej inicjatywy.
W rekrutacji najważniejsza jest jednak dostępność informacyjna, która polega na tym, że w skuteczny sposób dotrzesz z informacją o swoim wydarzeniu do potencjalnych uczestników spotkania.
Dostępność informacyjna – niezbędny składnik przepisu na to, aby skutecznie zrekrutować uczestników
Zgodnie z wytycznymi w zakresie realizacji zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami […] dostępność informacyjna jest zapewniona gdy:
- W działaniach informacyjno-promocyjnych nie wykorzystuje się przekazu dyskryminującego, ośmieszającego bądź utrwalającego stereotypy.
- Podczas wydarzeń jest zapewniona pętla indukcyjna, tłumacz języka migowego lub symultaniczny przekaz tekstowy lub tworzenie napisów na żywo.
- Osoby uczestniczące w wydarzeniu mogą otrzymać tzw. „plan sytuacyjny” upraszczający poruszanie się. Ważne elementy planu sytuacyjnego to: przystanki autobusowe, postoje taksówek, miejsca parkingowe dla osób z niepełnosprawnością, wejścia, recepcja, lokalizacja punktów informacyjnych i medycznych, plan sali, rozmieszczenie wind, ramp oraz toalet i punktów gastronomicznych.
- Materiały służące informowaniu o wydarzeniu (na przykład zaproszenia, plakaty, strona internetowa) są przygotowane, co najmniej w wersji elektronicznej.
- Jeżeli wydarzenie posiada swoją dedykowaną stronę internetową, to jest onadostępna (to znaczy zgodna ze standardem cyfrowym). Na stronie zawarta jest informacja, w jaki sposób wydarzenie będzie dostępne dla osób z niepełnosprawnością.
- Materiały informacyjne, uwzględniają następujące elementy:
– dane kontaktowe do organizatora (co najmniej 2 kanały kontaktu),
– mapa oraz sposób dojazdu na miejsce wydarzenia publicznymi środkamitransportu i z różnych kierunków samochodem,
– dostępność parkingu, w tym liczby miejsc postojowych dla osób z niepełnosprawnościami,
– informacje dotyczące dostępności budynku (miejsca), w którym ma odbyć się wydarzenie, - Komunikacja z potencjalnymi uczestnikami/uczestniczkami wydarzeń odbywa się przez co najmniej dwa sposoby komunikacji. Np. z wykorzystaniem telefonu; e-maila; informacji w mediach społecznościowych.
- Zaproszenia nie powinny być wysyłane wyłącznie w formie graficznej.
- Prezentacje multimedialne przedstawiane podczas wydarzenia uwzględniają kryteria dostępności.
- Filmy i multimedia, zawierają audiodeskrypcję.
- Transmisja on-line wydarzenia (o ile jest organizowana), udostępnia napisy rozszerzone na żywo.
- Materiały z wydarzenia są możliwe do pozyskania dla jego uczestników/-czek w postaci dostępnego pliku.
- PDF tworzy się w sposób zapewniający dostęp do warstwy tekstowej dokumentu oraz informacji o strukturze. W przypadku skanowania dokumentu tekstowego do pliku PDF należy pamiętać, aby wybrać opcję skanowania z możliwością przeszukiwania tekstu.
Dodatkowo, warto pamiętać o tym, aby spotkanie konsultacyjne dla mieszkańców odbywało się w dostępnych godzinach. Takich, które są dostosowane do potrzeb jego uczestników i uczestniczek. Tj. poza godzinami pracy osób aktywnych zawodowo, jeżeli to oni mają być uczestnikami spotkania. Jeżeli uczestnikami i spotkania mają być np. uczniowie to takie spotkanie można zrealizować np. na lekcji wychowawczej…
Dostępność tekstowa materiałów
Oprócz dbałości o dostępność informacji, sama informacja w warstwie tekstowej powinna być dostępna. Aby zapewnić maksymalną łatwość w odbiorze tekstu powinieneś:
- unikać żargonów, skrótów i związków frazeologicznych,
- nie używać trudnych wyrazów, a także skrótów zapożyczonych z innego języka, chyba że są dobrze znane. Dodatkowo, jeśli używane są skróty branżowe (np. PO WER), to przy pierwszym ich użyciu w dokumencie wskazuje się w nawiasie ich rozwinięcie,
- stosować stronę czynną zamiast biernej,
- podawać przykłady,
- wyrównać tekst do lewej – nie stosujemy justowania,
- stosować krótkie zdania jeśli jest to możliwe – pozytywne zamiast negatywnych (np: „Realizuj dostępny projekt” zamiast „Nie powinieneś realizować niedostępnego projektu”),
- Wyłączyć dzielenie wyrazów. Do rozsuwania znaków używa się funkcji „tekst rozstrzelony”.
- Stosować font bezszeryfowy, czyli o kroju pozbawionym ozdobników w postaci szeryfów – końcówki znaków są proste (na przykład Helvetica, Arial, Calibri, Tahoma) w rozmiarze min. 12 i interlinią między wierszami: 1,15 lub 1,5,
- używać wbudowanych stylów: Nagłówek 1, 2 itd., które pozwalają osobom korzystającym z klawiatury i czytników ekranu przenosić kursor bezpośrednio do wybranego nagłówka. Prawidłowo oznaczone nagłówki pozwalają wyświetlić konspekt dokumentu, dzięki czemu można szybko zapoznać się z jego strukturą,
- dzielić tekst na akapity, które decydują o jego czytelności,
- nie używać pionowych napisów,
- przy tworzeniu alternatywnego opisu hiperłączy (linków) nie używać nazw całych linków – należy nadać im nazwę, która jasno określi ich przeznaczenie,
- używać listy elementów – numerację i punktowy,
- Dbać o kontrast pomiędzy tłem a tekstem. Na przykład czarny tekst na białym tle,
- określać wiersz nagłówków tabeli – zdefiniowanie wiersza nagłówków pozwala osobom niewidomym korzystającym z czytnika ekranu zrozumieć znaczenie treści odczytywanych komórek tabeli,
- używać funkcji „Powtórz wiersz nagłówka na nowych stronach” – w sytuacji, gdy tabela będzie zajmowała więcej niż jedną stronę dokumentuh,
- dbać o widoczność linii siatki tabeli,
- wyrównywać tekst do lewej, a dane liczbowe do prawej,
- unikać pisania kolorowym drukiem, kursywą, stosowania podkreśleń, pisania całych słów/zdań WIELKIMI LITERAMI. W przypadku potrzeby zaznaczenia w tekście istotnej informacji, proponowane jest zastosowanie pogrubienia, w celu zwiększenia widoczności ważnego fragmentu,
- pamiętać o wypełnieniu metadanych (tytuł dokumentu, autor (na przykład osoba i instytucja), słowa kluczowe). Można to zrobić w zakładce „Plik”, w dziale „Informacje”.
Aktywne i pasywne formy rekrutacji
W 2022 r. niesamowitą karierę zrobiło słowo „slaktywizm”.
Oznacza to, że postawienie nacisku na promocję działań w mediach społecznościowych może skończyć się na „udostępnieniu informacji”. A osoba udostępniająca będzie mieć poczucie, że dobrze wykonała swój obowiązek. Stąd:
Aby skutecznie zrekrutować wykorzystaj aktywne formy rekrutacji
Do aktywnych form rekrutacji zaliczamy:
- kontakty osobiste – spotkania ze znajomymi i sąsiadami,
- telefoniczne zaproszenia,
- zaproszenia imienne,
- spotkania z obcymi osobami na ulicy,
- poproszenie aktywnych osób o zaproszenie na spotkanie – np. osoby w szkole, księdza, lekarza, itp.,
- wysyłkę informacji do swojej bazy mailowej.
Jednak, samo zapewnienie dostępności i dotarcie z informacją do zainteresowanych nie wystarczy, jeżeli osoby nie będą przekonane o sensie konsultacji społecznych. Ten sens konsultacji jest wyrażony w 7 zasadach konsultacji społecznych:
7 zasad konsultacji społecznych
- Dobra wiara,
- Powszechność,
- Przejrzystość,
- Responsywność,
- Koordynacja,
- Przewidywalność,
- Poszanowanie interesu ogólnego.